هوش تجاری ، اهداف و مزایای آن

در این مقاله با هوش تجاری ، اهداف و مزایای آن بطوز کامل آشنا خواهید شد.

سازمان ها برای اینکه در محیط چالش انگیز کسب و کار امروزی ، قادر به واکنش در برابر تغییرات بازار باشند ، نیاز به سیستم های اطلاعات مدیریت ویژه ای دارند.

این سیستم های اطالعاتی باید بتوانند از سازمان و محیط آن تحلیل های علت و معلولی مختلفی انجام دهند.

هوش تجاری به مدیران و تصمیم گیرندگان شرکت کمک می کند تا تصمیمات مناسب ، دقیق ، بموقع و هوشمندانه را در یک
سازمان اتخاذ نمایند و در نتیجه منجر به افزایش بهره وری یک سازمان گردد.

هوش تجاری ، یک اصطالح عظیم و چتر گونه است که اولین بار توسط هوارد درسنر از گروه گارتنر در سال 1989 جهت توصیف
مجموعۀ از مفاهیم و روش ها جهب بهبود تصمیم گیری کسب و کار با استفاده از سیستم های پیشتبانی کامپیوتری ، مطرح گردید.

هوش تجاری اصطالحی گسترده است که ابزار ها ، معماری ،  پایگاه داده ها ، انبار های داده ، مدیریت عملکرد ، متدولوژی ها را در بر می گیرد. که تمام این ها به صورت یکپارچه در نرم افزاری گنجانیده شده اند .

هدف این نرم افزار ، توانمند ساختن مدیران کسب و کار و تحلیل گران سراسر یک سازمان در دستیابی سریع و آسان به هر داده ای و بعضا بالدرنگ در بنگاه و نیز هدایت مناسب تحلیلها است.

با تجزیه و تحلیل داده های گذشته و کنونی ، وضعیت ، معیارها ، و عملکرد تصمیم گیرندگان بینشی با ارزش بدست می آورند که آنها را در اخذ تصمیمات بهتر کمک می کند در بازار گروه های خاص خریداران سرویس خدمت میدهد و ازین اطالعات با استفاده از ابزار فناوری اطالعات برای تصمیم گیری و تنظیم برنامه های فعالیت و تبدیل داده ها به هوش تجاری استفاده میکنیم.

اکنون حسابداران با استخراج هوش تجاری بمنظور برنامه ریزی و کنترل فعالیت بازاریابی نقش مهمی را بازی مینمایند.
نتایج حاصل از پژوهش ها نشان میدهد که سیستم های هوش تجاری مورد بحث در اصالح و شفاف سازی جریان های اطالعاتی و
مدیریت دانش مشارکت کرده ، سازمانها را برای موارد زیر توانمند می سازند.

• استمرار سود دهی از فروش محصوالت ،
• تحلیل هزینه ها ،
• نظارت بر محیط اطراف ،
• کشف کالهبرداری ها و قانون شکنی ها ) محمودی ، 4097 :57.

دلایل رو آوری به هوش تجاری

برخی تعاریف مهم ارائه شده برای هوش تجاری در کتب و مجالت بین المللی

• باتر می گوید : هوش تجاری ؛ مدیریت درست و مؤثر اطالعات برای هدفی تجاری است ، و اساساً به ارتباط بین کاربر و
  سیستم های فناوری اطالعات مربوط میگردد .
• هوش تجاری ، به عنوان تغییر شکل دهنده ای آگاه و روشمند است ، که داده های مختلف را از منابع مختلف داده دریافت ،
  و به شکل های جدید تغییر می دهد تا اطالعاتی نتیجه گرا و تجاری را فراهم کند.
• هوش تجاری یک حوزه گسترده مطالعاتی است. محور اصلی هوش تجاری در نظر گرفتن عوامل قطعی و معیین برای اخذ تصمیماتی با دقت و کیفیت باالست که در شکل زیر این مسئله نشان داده شده است. این عوامل شامل موارد ذیل می باشند:

1. مشتریان
2. رقبا
3. شرکاء تجاری
4. -محیط اقتصادی
5. کارکردهای درون سازمانی

هوش تجاری ، اهداف و مزایای آن

اهداف هوش تجاری

• بوجود آوردن خودکفایی و استقالل در استخراج داده ها ، گزارش دهی و تحلیل آنها و برعهده گرفتن مسؤلیت انجام این اعمال ؛
• بهبود کیفیت ، هماهنگی و تمامیت داده ها ؛
• افزایش سطح چاالکی کسب وکار و مطمئن شدن از اینکه داده ها ، به موقع ) به روز( و در دسترس هستند و اینکه قابلیت تبدیل شدن به اطالعات معنا داری را دارند تا تصمیم گیری ها به صورت مؤثری پشتیبانی کنند ؛
• فراهم آوردن محیط قابل اطمینان ) معتبر( و ایمن برای مدیریت داده ها .

مهمترین هدف هوش تجاری ، ایجاد توانایی دسترس متقابل و تعاملی ) واغلب ، به موقع و بالدرنگ( به داده ها و همچنین به کار بستن این داده ها و در نهایت بوجود آوردن توانایی در مدیران و تحلیل گران کسب وکار جهت هدایت مناسب تجزیه وتحلیل هاست.

ابعاد هوش تجاری

• بعد رویکرد فنی : هوش تجاری را به عنوان مجموعۀ از ابزار ها که فرایند های ذکر شده را پشتیبانی می نمایند در نظر
  میگیرد. تمرکز این رویکرد بر روی فرایند ها نیست بلکه بر روی فناروی ها ، الگوریتم ها و ابزارهایی است که قابلیت ذخیره
  سازی ، بازیابی ، تجمیع و تحلیل داده ها و اطالعات را ایجاد میکنند.به هر حال در دیدگاه کلی دو موضوع مهم قابل بحث است . اول اینکه هسته هوش تجاری ، جمع آوری ، تحلیل و توزیع اطالعات است و دوم اینکه هدف هوش تجاری پشتیبانی فرایند تصمیم گیری راهبردی در سازمان می باشد

• بعد مدیریتی : بر فرایند جمع آوری داده ها از منابع داخلی و خارجی و تجزیه و تحلیل آنها بمنظور ارائه اطالعات مرتبط
  جهت بهبود تصمیم گیری متمرکز است.

مراحل هوش تجاری

معمولا مشتمل بر موارد ذیل است :

• گردآوری اطالعات در مخزن داده
• یکپارچه سازی داده ها ، تحلیل اطالعات و داده کاوی
• راهکار مدیریت دانش سازمان
  (از طریق تبدیل اطالعات خام به اطالعات طبقه بندی شده و اطالعات طبقه بندی به دانش)
• راهکار داشبورد مدیریت سازمان
• راهکار مدیریت عملکرد

توضیح هریک از راهکار ها

گردآوری اطالعات در مخزن داده : به مجموعه ای از داده ها گفته میشود که از منابع مختلف اطالعاتی سازمان جمع
آوری ، دسته بندی و ذخیر میشود.

در واقع یک انبار داده مخزن اصلی کلیه داده های حال و گذشته یک سازمان میباشد که برای همیشه جهت انجام عملیات گزارش گیری و آنالیز در دسترس مدیران می باشد.

تحیلیل اطالعات و داده کاوی: عبارت از اقتباس یا استخراج دانش از مجموعه ای از داده ها ، به بیان دیگر داده کاوی فرایندی است که با استفاده از تکنیکهای هوشنمد ، دانش را از مجموعه ای از داده ها استخراج میکند .

مدیریت دانش : با ظهور مدیریت دانش به عنوان یک دسپلین ارزشمند ، محصوالتی با نام سیستم های مدیریت دانش ، برای سازمان ها ، پا به عرصه وجود گذاشتند ، تحت نام سیستم مدیریت دانش ، مجموعه بسیار گسترده و متنوعی از محصوالت ، ارائه میشود که بخش عمده ای از آن ها را نمیتوان یک سیستم دانش واقعی به حساب آورد

برای اینکه دریابیم یک سیستم مدیریت دانش سازمانی چیست ، بهتر است به جنبه های دیگر مدیریت دانش نیز نگاه متوازن داشته باشیم:
مدیریت دانش در حقیقت ، به توانمندی ها و قابلیت هایی از سازمان در تولید ارزش اشاره دارد که حوزه های روبرو در آن نقش پر رنگ دارند.

داشبورد مدیریت سازمان : یک ابزار مدیریتی است برای نمایش اطالعات عملکردی در سازمان ها ، برای اشخاصی که به این اطالعات نیاز دارند به فرمتی که ببیننده آن به سرعت بتواند میزان کارایی و عملکرد درحوزه مربوطه را تشخیص داده و آنرا مدیریت نماید.

برخی مزایای داشبورد مدیریت :

– تعریف شاخص های کلیدی عملکرد سازمانی
– نظارت بر عملکرد سازمان و واحدها
– کمک به تصمیم گیری سریعتر و بهتر
– نمایش وضعیت کل سازمان دریک نگاه
– دسترسی سریع به اطالعات از مجموعه چند منبع

مدیریت عملکرد: در واقع رویکردی برای رسیدن به دیدی مشترک از اهداف سازمان است . این نوع مدیریت با مقوله ای
یاری رساندن به افراد و تیم ها برای دستیالی به پتانسیل موجود در آنها و شناسایی نقشی که در فرایند رسیدن به اهداف سازمان
ایفا میکنند ارتباط می یابد.

در مدیریت عملکرد دستیابی به اهداف ، مدنظر قرار دارد ، این مقوله با حداکثر استفاده از قابلیت های افراد و کمک به آنها برای دستیابی به پتانسیل های فردی ارتباط می یابد.

ضرورت استفاده از هوش تجاری در سازمانها

همانطور که از تعاریف متعدد استنباط می شود، هوش تجاری در قالب هر تعریفی به دنبال افزایش سودآوری سازمان با استفاده از اتخاذ تصمیمات هوشمند و دقیق است و به طور عام می توان اهداف زیر را برای این رویکرد نوین عنوان کرد:

• تعیین گرایشهای تجاری سازمان که موجب می شود تا سازمان بدون اتالف وقت و هزینه و انرژی در سایر مسیرها به دنبال
  اهداف کالن و اساسی خود متمرکز شود.
• تحلیل عمیق بازار.
• پيش بینی بازار که می تواند قبييل از اینکييه رقبا سهم بازار خود را توسعه دهند، منافع جدید به وجود آمده در بازار را عاید سازمان کند.
• تقسیم بندی مشتریان و متعاقبا ایجاد تنوع در روش برخورد با هرگروه از مشتریان.
• افزایش کارایی سازمان در امور داخلی و شفاف سازی رویه فرایندهای کلیدی.
• استانداردسازی و ایجاد سازگاری بین ساختارهای سازمان.
• تسهیل در تصمیم گیری که جزء اهداف اساسی هوش تجاری محسوب میشود.
• تشخیص زود هنگام خطرات قبل از اینکه سازمان را به مخاطرات جدی بکشاند و شناسایی فرصتهای کسب و کار قبل از اینکه رقبا آن را تصاحب کنند.

دالیل استقرار و بگارگیری هوش تجاری BI

هوش تجاری، مدیران را برای تصمیم سازی و تصمیمگیری در مورد همه عوامل موثر بر موفقیت سازمان توانمند میسازد.

در واقع هدف اصلی راه حلهای هوش تجاری کمک به سازمانها در جهت بهبود کارایی عملکرد و ارتقا مزیت رقابتی در بازار می باشد.
در یک نگاه کلی، سازمانها بنا به دالیل زیر نیاز به استقرار و بکارگیری هوش تجاری دارند

• انجام تجزیه و تحلیل در جهت کمک به تصمیم سازی و تصمیم گیری بهتر ؛
• پیش بینی رفتار مشتریان و تقاضای بازار مبتنی بر تحلیل اصولی روندها و الگوها؛
• پیشبرد اهداف اساسی سازمان مانند کاهش هزینه ها، بهبود بهره وری، توسعه محصول، توسعه خدمات و افزایش رضایتمندی مشتریان، افزایش درآمدها و غیره
• ارائه اطالعات تحلیلی در قالب داشبوردهای گرافیکی که به نسبت گزارشات متنی از کارایی و اثربخشی مضاعفی برخوردار
  است؛
• انجام تحلیلهای چندبعدی روی شاخصهای کلیدی عملکرد سازمان

مزایای هوش تجاری

مزایای هوش تجاری

فایده اصلی BI برای یک شرکت این است که آن را قادر سازد تا اطالعات دقیق را در زمان مورد نیاز ، از جمله گزارش لحظه ای از
عملکرد شرکت و قسمت های مختلف آن ، ارائه دهد.

اینگونه اطالعات برای تصمیم گیری ، برنامه ریزی استراتیژیک و حتی برای بقا ضروری هستند.

همچنین از گزارش های عمومی ، تحلیل های بازاریابی و فروش ، برنامه ریزی و پیش بینی ، ثبات مالی ، بودجه بندی و تحلیل سود دهی به عنوان متداول ترین نواحی بکارگیری BI اشاره می کند.

به صورت خالصه می توان چنین بیان نمود :

• بهبود بهره وری و اثر بخشی کسب وکار ؛
• گسترش روابط کسب وکار ؛
• ایجاد ارزش افزوده برای کسب و کار ؛
• کاهش هزینه ها ؛
• بهبود هزینه ها ؛
• بهبود سطح خدمت ؛